Witamina C, czyli kwas askorbinowy, jest związkiem, którego właściwości wykorzystywane są w medycynie i nie tylko. Witamina C z powodzeniem wykorzystywana jest również w kosmetyce. Jednak większość osób nadal kojarzy ją jako środek wspomagający odporność. Niewiele osób wie, że kwas askorbinowy jest również skutecznym antyoksydantem, który zapobiega procesom starzenia się skóry, poprawia funkcjonowanie układu krążenia oraz ma właściwości antynowotworowe.
Jakie są objawy niedoboru witaminy C?
Brak lub niedobór witaminy C w organizmie może powodować przede wszystkim osłabienie naczyń włosowatych, co może prowadzić do rozwoju anemii. Kwas askorbinowy jest związkiem, który zwiększa wchłanianie żelaza. Ponadto może rozwinąć się szkorbut, choroby spowodowane uszkodzeniem oksydacyjnym przez wolne rodniki czy astma. Czasami występują również zmiany w kościach i chrząstkach. Ponadto do najczęstszych objawów niedoboru witaminy C w organizmie należą szybkie zmęczenie, osłabienie, brak apetytu, pojawienie się siniaków na skórze, krwawienie z dziąseł, trudności w gojeniu się ran, a także bóle mięśni i stawów. Warto pamiętać, że większe zapotrzebowanie na witaminę C mają osoby, które na co dzień intensywnie pracują lub trenują. Ponadto więcej kwasu askorbinowego potrzebują osoby, które cierpią na zaburzenia jelitowe oraz osoby starsze, które mają nadciśnienie, cukrzycę lub palą papierosy. Zadbać o to powinny również kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Czy witaminę C można przedawkować?
Witamina C jest substancją rozpuszczalną w wodzie. Nie kumuluje się więc w organizmie, lecz jest z niego wydalana wraz z moczem lub potem. W związku z tym jej przedawkowanie jest praktycznie niemożliwe. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy spożywa się go więcej niż 1000 mg na dobę. Wówczas mogą wystąpić zaburzenia jelitowo-żołądkowe, tj. bóle brzucha, nudności, biegunka czy wymioty. Ponadto znaczne ilości kwasu askorbinowego mogą prowadzić do odkładania się kamieni w drogach moczowych. Duże dawki witaminy C powodują zakwaszenie moczu. Jednak kwaśny odczyn moczu może powodować wytrącanie się moczanów i cystanów, czyli powstawanie kamieni nerkowych.
Jak duże jest zapotrzebowanie organizmu na witaminę C?
Organizm człowieka nie wytwarza witaminy C, dlatego należy ją dostarczać z pożywieniem lub w postaci suplementów diety, które stają się coraz bardziej popularne. Według ekspertów z Instytutu Żywności i Żywienia, przeciętne zapotrzebowanie dziecka na kwas askorbinowy wynosi od 40 do 50 mg na dobę. U kobiet jest to 75 mg każdego dnia, a u mężczyzn 90 mg. Inni naukowcy są jednak zdania, że należy przyjmować nawet do 200 mg witaminy C dziennie.
Witamina C a układ sercowo-naczyniowy człowieka
Witamina C uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne. Dzięki temu zapobiega powstawaniu siniaków, krwawień czy krwawień z dziąseł. Ponadto skutecznie hamuje powstawanie złego cholesterolu LDL, a tym samym prowadzi do zmniejszenia patologicznych, bardzo niebezpiecznych zmian miażdżycowych. Kwas askorbinowy jest coraz częściej stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Naukowcy dowiedli, że witamina C bierze udział w procesie regulacji ciśnienia krwi. Dodatkowo wspomaga ona wchłanianie żelaza, co zwiększa również jego przyswajalność. Bierze również udział w produkcji czerwonych krwinek, co chroni przed rozwojem anemii.
Badania przeprowadzone w ramach European Prospective Study on Cancer European Prospective Investigation into Cancer (EPIC), wskazują, że witamina C (kwas askorbinowy) może również znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia udaru mózgu (nawet o 43%). Wybitni naukowcy na łamach American Journal of Clinical Nutrition zwrócili uwagę, że podwyższony poziom witaminy C w ludzkiej krwi, który jest wyższy niż 66 milromoli na litr, ma pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy u blisko 21 000 mężczyzn i kobiet w wieku od 40 do 79 lat, którzy byli obserwowani przez 10 lat w ramach projektu.
